Sınav Kaygısı

SINAV KAYGISI

Başarı beklentisi bir gerginliği de birlikte getirmektedir. Hepimiz için sınanıyor, deneniyor olma belirli bir başarı gösterebilme kaygısına neden olmaktadır. Politikacı, sanatçı, işe başvuru görüşmesindeki bir kişi ya da sınav öncesi öğrencilerin yaşadıkları farklı duygular olmayacaktır. “Acaba sınavdan kötü not alarak rezil olacak mıdır?” “Sesinin titrediği fark edilecek midir?” ya da “Başarılı olabilecek midir?” Böylesi durumlar kişinin en iyiyi, en başarılıyı ve elinden gelenin en iyisini yapmasını beklediği ya da beklendiği durumlardır. Bu nedenle herhangi bir “kusur” affedilmeyecektir. performans kaygısı, sınav kaygısı, sınav korkusu gibi çeşitli tanımlarla belirtilen bu durum kaygının belirli bir duruma bağlı ortaya çıkan ve başarıyı etkileyen yoğun bir şeklidir. Kişinin bir düşünce ile başlattığı bu durum, daha sonra birçok bedensel ve düşünce ile ilgili belirtilerin eşlik ettiği sınav kaygısı, giderek yoğunlaşabilmekte, sınavı tamamlayamadan terk edilmesine bile neden olabilmektedir.

SINAVLARDA KAYGI HER ZAMAN OLUR MU?

Her sınavda belli miktar kaygı gerekli ve uyumsaldır. Çünkü, sınava hazırlanmayı motive eder, sınav sırasında başarıya ulaşmak için istekli olmayı sağlar. Sınavda başarı için sınavın belirli derecede önemsenmesi ve bir dereceye kadar sınav heyecanının olması gerekmektedir. Eğer sınav önemsenmiyorsa böyle bir gerginlik ya da sınav kaygısı beklenemez. Ancak bu kaygı yoğunlaşarak başarıyı etkileyecekse denetlenmesi gerekir.

SINAV KAYGISI NEDEN OLUR?

Sınav kaygısının en temel nedeni değerlendirme ile ilişkili korkulardır. Sınavın sürecinden çok sınavın sonucuna odaklanma ve sınavda bilginin değil kişiliğinin değerlendirileceği düşüncesidir. Sınav kaygısı olumsuz düşünceler dışında anne baba ve öğretmenlerin beklentileri, uykusuzluk, demir eksikliği, alerji ya da diğer bedensel rahatsızlıklar neden olarak gösterilebilir. SINAV KAYGISININ FİZİKSEL BELİRTİLERİ NELERDİR?

Sınava doğru ya da sınav sırasında yaşanan bu kaygıda; olumsuz düşüncelerle tetiklenen bedensel belirtiler başlamaktadır; ses titremesi, çarpıntı, midede doluluk hissi, bulantı, bazen kusma, sık sık idrara çıkma hissi, gaz sancısı, ellerde titreme ve üşüme, tüm bedende gerginlik, özellikle göğüs kaslarındaki kasılmaya bağlı nefes alamama hissi, sık soluma, bedene daha fazla oksijen girmesi ve bunun kan gazlarındaki dengeyi bozmasına bağlı olarak ellerde uyuşma, fenalık hissi ortaya çıkabilmektedir.

SINAV KAYGISININ DÜŞÜNSEL BELİRTİLERİ NELERDİR?

Bu belirtilere eşlik eden olumsuz düşünceler de giderek yoğunlaşmaktadır.Kötü bir şeyler olacağı hissi bir felaket beklentisine dönebilmekte, bayılacağı, nefes alamayacağı, kalbinin yerinden çıkacağı ya da duracağı gibi bedensel kaygılar,denetimini kaybedeceği düşüncesi, öfke ya da korkular, başarılı olamayacağı, sınavda kötü şeyler yaşayacağı şeklinde karamsarlık, ümitsizlik, çaresizlik duyguları yaşanmaktadır.

SINAV KAYGISINI AZALTMAK İÇİN NELER YAPILABİLİR?

Öğrenci ve aile gerçekçi beklentiler içinde olmalıdır. Şu anda sınava hazırlık yapılabilir, sınav günü öğrenci elinden geleni yapmalı, sonuç üzerine yorumdan kaçınmalıdır. Bu yorumlar sonucun alındığı zamana bırakılmalıdır.Beden sağlığını korumaya yönelik direncini artıran beslenme, uyku, egzersiz ya da ders dışı boş zaman ayırma sınava hazırlık aşamasında önemlidir.Olumsuz düşüncelerin bedende oluşturduğu tepkileri fark etmek ve bunları gidermeye yönelik olumlu düşünce çalışmaları ve bedende giderek artan gerginliği fark ederek ya da nefes alıp vermeyi sakin dönemdeki şekline döndürmeye yönelik nefes egzersizleri ve gevşeme teknikleri oldukça yararlı olmaktadır.Bu önerilere karşın odaklanma sorunları, karamsarlık ya da sınav kaygısına ilişkin belirtiler yoğun yaşanıyorsa bir uzmana danışılması uygun olacaktır.